دانستنی‌هایی که یک مسافر

چگونه در سفر از Wi-Fi عمومی با خیال راحت و هوشمندانه استفاده کنیم؟

در دنیای دیجیتال امروز، دسترسی به اینترنت در سفر برای بسیاری از ما ضروری است. از بررسی ایمیل‌ ها و رزرو اقامتگاه گرفته تا استفاده از نقشه ‌ها و اشتراک ‌گذاری لحظات سفر در شبکه ‌های اجتماعی، Wi-Fi عمومی در فرودگاه‌ ها، هتل ‌ها، کافه ‌ها و سایر مکان‌ های عمومی به بخشی جدایی‌ ناپذیر از تجربه سفر تبدیل شده است. با این حال، شبکه ‌های Wi-Fi عمومی اغلب ناامن هستند و می ‌توانند اطلاعات شخصی شما را در معرض خطر سرقت یا سوء استفاده قرار دهند. در این مقاله، به بررسی راهکارهای هوشمندانه و امن برای استفاده از Wi-Fi عمومی در سفر می ‌پردازیم تا بتوانید با خیال راحت از اینترنت استفاده کنید.

چرا Wi-Fi عمومی خطرناک است؟

شبکه ‌های Wi-Fi عمومی به دلیل ماهیت باز و عمومی خود، هدف آسانی برای هکرها هستند. برخی از تهدیدات رایج عبارتند از:

• حمله مرد میانی (Man-in-the-Middle): هکرها می ‌توانند بین دستگاه شما و سرور ارتباط برقرار کنند و اطلاعات حساس مانند رمزهای عبور را سرقت کنند.
• شبکه ‌های جعلی: هکرها ممکن است شبکه ‌های Wi-Fi جعلی با نام‌ های مشابه شبکه‌ های معتبر ایجاد کنند تا شما را فریب دهند.
• نفوذ بدافزار: اتصال به شبکه ‌های ناامن می‌ تواند دستگاه شما را در معرض بدافزار قرار دهد.
• سرقت داده‌ ها: اطلاعات ارسالی مانند جزئیات کارت بانکی یا ایمیل‌ ها ممکن است در شبکه‌ های ناامن رصد شوند.

با رعایت نکات امنیتی و استفاده هوشمندانه، می‌ توانید این خطرات را به حداقل برسانید.

1. آماده‌ سازی پیش از سفر

الف) به ‌روزرسانی دستگاه‌ ها

قبل از سفر، مطمئن شوید که سیستم ‌عامل و اپلیکیشن ‌های دستگاه شما (گوشی، تبلت، یا لپ‌تاپ) به ‌روز هستند. به‌ روزرسانی ‌ها معمولاً شامل وصله ‌های امنیتی هستند که آسیب ‌پذیری‌ های شناخته‌ شده را برطرف می ‌کنند. همچنین، آنتی‌ ویروس دستگاه خود را به ‌روز کنید تا در برابر بدافزارها محافظت شوید.

ب) نصب یک VPN معتبر

شبکه خصوصی مجازی (VPN) یکی از مهم‌ ترین ابزارها برای ایمن‌ سازی اتصال به Wi-Fi عمومی است. VPN ترافیک اینترنت شما را رمزگذاری می‌ کند و از دسترسی هکرها به داده ‌های تان جلوگیری می‌کند. سرویس‌ های معتبر مانند NordVPN، ExpressVPN، یا ProtonVPN را انتخاب کنید و پیش از سفر آن را نصب و آزمایش کنید.

ج) غیرفعال کردن اتصال خودکار

بسیاری از دستگاه ‌ها به‌صورت خودکار به شبکه ‌های Wi-Fi عمومی متصل می‌ شوند. این قابلیت را در تنظیمات دستگاه خود غیرفعال کنید تا از اتصال ناخواسته به شبکه ‌های مشکوک جلوگیری شود.

2. انتخاب شبکه Wi-Fi مناسب

الف) تأیید اصالت شبکه

همیشه از کارکنان مکان (مانند هتل یا کافه) نام دقیق شبکه Wi-Fi و رمز عبور را بپرسید. از اتصال به شبکه ‌هایی با نام ‌های عمومی مانند "Free WiFi" یا نام ‌های مشابه شبکه ‌های معتبر خودداری کنید، زیرا ممکن است جعلی باشند.

ب) بررسی امنیت شبکه

شبکه ‌های Wi-Fi که رمز عبور ندارند، معمولاً نا امن‌تر هستند. شبکه‌ هایی که از پروتکل WPA3 یا حداقل WPA2 استفاده می‌ کنند، امنیت بیشتری دارند. در صورت امکان، از کارکنان در مورد نوع رمزگذاری شبکه سؤال کنید.

ج) محدود کردن استفاده

از Wi-Fi عمومی فقط برای فعالیت ‌های کم‌ ریسک مانند بررسی نقشه‌ ها یا مرور وب ‌سایت‌ های عمومی استفاده کنید. برای کارهای حساس مانند بانکداری آنلاین یا ورود به حساب‌ های مهم، از داده‌ های تلفن همراه (دیتای موبایل) یا VPN استفاده کنید.

3. استفاده از VPN برای امنیت بیشتر

الف) فعال ‌سازی همیشگی VPN

هرگاه به Wi-Fi عمومی متصل می‌ شوید، VPN خود را فعال کنید. این کار داده ‌های شما را رمزگذاری کرده و از رصد شدن توسط هکرها جلوگیری می ‌کند. بسیاری از VPN‌ها قابلیت اتصال خودکار به شبکه‌ های ناامن را دارند که می ‌تواند در سفر بسیار مفید باشد.

ب) انتخاب سرور مناسب

هنگام استفاده از VPN، سروری را انتخاب کنید که در کشوری نزدیک به موقعیت فعلی شما باشد تا سرعت اینترنت کاهش نیابد. همچنین، از VPN‌هایی استفاده کنید که سیاست عدم ثبت (no-logs policy) دارند تا اطلاعات فعالیت ‌های شما ذخیره نشود.

4. حفاظت از اطلاعات حساس

الف) اجتناب از ورود به حساب ‌های حساس

حتی با VPN، بهتر است از انجام فعالیت‌ های حساس مانند بانکداری آنلاین یا ورود به حساب‌ های ایمیل در Wi-Fi عمومی خودداری کنید. اگر چاره‌ ای ندارید، از احراز هویت دو مرحله ‌ای (2FA) استفاده کنید تا لایه امنیتی بیشتری داشته باشید.

ب) استفاده از وب‌ سایت ‌های امن

فقط به وب ‌سایت ‌هایی متصل شوید که از پروتکل HTTPS استفاده می ‌کنند (در نوار آدرس مرورگر، علامت قفل را بررسی کنید). این پروتکل داده ‌های ارسالی بین شما و وب ‌سایت را رمزگذاری می‌ کند.

ج) رمزگذاری فایل‌ ها

اگر قصد دارید فایل‌ های حساس (مانند اسکن پاسپورت یا اطلاعات بانکی) را در دستگاه خود ذخیره کنید، آن ‌ها را با ابزارهایی مانند VeraCrypt رمزگذاری کنید تا در صورت سرقت دستگاه، اطلاعات شما غیرقابل دسترسی باشند.

5. مدیریت دستگاه در طول سفر

الف) قفل دستگاه

همیشه دستگاه خود را با رمز عبور، پین، یا اثر انگشت قفل کنید. این کار از دسترسی غیرمجاز در صورت گم شدن یا سرقت دستگاه جلوگیری می‌ کند.

ب) غیرفعال کردن بلوتوث و اشتراک ‌گذاری

بلوتوث و قابلیت ‌های اشتراک‌ گذاری فایل (مانند AirDrop یا Nearby Share) را غیرفعال کنید، زیرا هکرها می ‌توانند از این راه ‌ها برای نفوذ به دستگاه شما استفاده کنند.

ج) ردیابی دستگاه

قابلیت ردیابی مانند Find My iPhone (برای iOS) یا Find My Device (برای اندروید) را فعال کنید. این ابزارها به شما امکان می ‌دهند دستگاه گم ‌شده را پیدا کنید یا از راه دور اطلاعات آن را پاک کنید.

6. استفاده از داده ‌های تلفن همراه به‌ جای Wi-Fi عمومی

در مواردی که امنیت شبکه Wi-Fi مشکوک است، از داده‌ های تلفن همراه (3G/4G/5G) استفاده کنید. این اتصالات معمولاً امن ‌تر از Wi-Fi عمومی هستند، به ‌ویژه اگر از اپراتورهای معتبر استفاده کنید. برای کاهش هزینه ‌ها، می ‌توانید بسته ‌های داده بین ‌المللی یا سیم ‌کارت‌ های محلی تهیه کنید.

7. نکات تکمیلی برای استفاده هوشمندانه

الف) بررسی دوره‌ ای دستگاه

به‌صورت منظم دستگاه خود را برای بدافزارها اسکن کنید و فعالیت ‌های مشکوک (مانند اپلیکیشن ‌های ناشناخته یا مصرف غیرعادی باتری) را بررسی کنید.

ب) مدیریت باتری

اتصال به Wi-Fi عمومی و استفاده از VPN می ‌تواند باتری دستگاه را سریع ‌تر مصرف کند. یک پاوربانک با ظرفیت بالا همراه داشته باشید و از شارژ کردن دستگاه در پورت ‌های USB عمومی خودداری کنید، زیرا ممکن است برای سرقت داده ‌ها طراحی شده باشند (حمله Juice Jacking).

ج) آموزش اولیه

اگر با ابزارهایی مانند VPN یا تنظیمات امنیتی دستگاه آشنا نیستید، پیش از سفر با آن‌ها تمرین کنید. این کار از سردرگمی در موقعیت‌های حساس جلوگیری می‌کند.

8. اقدامات پس از استفاده از Wi-Fi عمومی

الف) تغییر رمزهای عبور

پس از بازگشت از سفر، رمزهای عبور حساب‌های مهمی که ممکن است در Wi-Fi عمومی استفاده کرده باشید را تغییر دهید، حتی اگر از VPN استفاده کرده‌اید.

ب) بررسی حساب‌ها

حساب‌های بانکی و ایمیل خود را برای فعالیت‌های مشکوک بررسی کنید. در صورت مشاهده هرگونه فعالیت غیرعادی، فوراً با ارائه‌دهنده خدمات تماس بگیرید.

ج) حذف شبکه‌های ذخیره‌شده

شبکه‌های Wi-Fi عمومی که دیگر به آن‌ها نیاز ندارید را از لیست شبکه‌های ذخیره‌شده دستگاه خود حذف کنید تا از اتصال خودکار در آینده جلوگیری شود.

نتیجه‌گیری

استفاده از Wi-Fi عمومی در سفر می‌تواند راحت و کاربردی باشد، اما بدون رعایت نکات امنیتی، ممکن است اطلاعات شخصی شما در معرض خطر قرار گیرد. با آماده‌سازی پیش از سفر، استفاده از VPN، انتخاب شبکه‌های امن، و رعایت نکات امنیتی، می‌توانید از اینترنت عمومی به‌صورت هوشمندانه و با خیال راحت استفاده کنید. فناوری، اگر به‌درستی مدیریت شود، می‌تواند تجربه سفر شما را بهبود بخشد و در عین حال امنیت اطلاعاتتان را تضمین کند. با برنامه‌ریزی دقیق و آگاهی از تهدیدات، از سفر خود لذت ببرید و نگران امنیت دیجیتال خود نباشید.